کوکاکولا یک نوشابه گازدار است که توسط شرکت کوکاکولا تولید می‌شود. بر اساس مطالعه «بهترین برند های جهانی» این برند در سال 2020، ششمین برند ارزشمند جهان بود. در سال 2013، محصولات کوکاکولا در بیش از 200 کشور در سراسر جهان فروخته شد، روزانه حدود ۱/۸ میلیارد بطری کوکاکولا در جهان مصرف می‌شود. کوکاکولا در فهرست 500 فورچون 2018، از بزرگترین شرکت های ایالات متحده از نظر کل درآمد، رتبه 87 را به خود اختصاص داد.

شرکت کوکاکولا کنسانتره این نوشیدنی را به صورت انحصاری تولید کرده و به تولیدکنندگان طرف قرارداد خود در سراسر جهان می‌فروشد. هرچند که نوشیدنی‌های مختلفی با طعم‌هایی مشابه کوکاکولا توسط شرکت‌های دیگر هم تولید می‌شود اما فرمول کنونی کوکاکولا همچنان به عنوان یک راز تجاری مخفی مانده‌است.

در ادامه قرار است در وبلاگ سایت دولپی تاریخچه این نوشابه جهانی را بیان کنیم.

تاریخچه کوکاکولا

تاریخچه کوکاکولا در سال 1886 زمانی آغاز شد که کنجکاوی یک داروساز آمریکایی به نام جان پمبرتون، در ایجاد یک نوشیدنی غیرالکلی با طعم متمایز سوق داده شد که در نهایت می‌توان آن را در فواره‌های نوشابه به فروش رساند. او یک شربت طعم‌دار درست کرد و آن را به داروخانه محله‌اش برد. جایی که با آب گازدار مخلوط شد و توسط کسانی که از آن نمونه‌برداری کردند «عالی» ارزیابی شد.

شریک و حسابدار دکتر پمبرتون، یعنی  فرانک رابینسون انتخاب نام کوکاکولا را به او پیشنهاد داد و لوگوی دست‌نویس و سلیس آن را خطاطی کرد که تا به امروز به عنوان لوگوی اصلی این شرکت و این نوشیدنی پابرجاست.

اولین تلاش‌های بازاریابی در تاریخ کوکاکولا از طریق کوپن‌هایی که نمونه‌های رایگان نوشیدنی را تبلیغ می‌کردند، انجام شد. در سال 1887 یک تاکتیک ابتکاری در نظر گرفته شد، کوپن توسط تبلیغات روزنامه و توزیع اقلام تبلیغاتی با خط کوکاکولا به داروخانه های شرکت کننده دنبال شد. به این ترتیب، کوکاکولا به عنوان پدیده‌ای جدید به موفقیت بسیاری دست یافت.

جان پمبرتون نهایتاً آن اندازه خوشبخت نبود که در دوران زندگی خود بتواند نصیبی هر چند اندک از شهرت این ترکیب ابتکاری ببرد و اندکی قبل از مرگ روش تهیه کوکاکولا را در برابر ۲۳۰۰ دلار به آسا کندلر، تاجر آمریکایی و شهردار شهر آتلانتا فروخت.

آسا کندلر توانست به زودی از کوکاکولا یک نوشیدنی ملی آمریکایی بسازد که اسمش هم‌معنی با زندگی به سبک آمریکایی است. او اندکی شیوه تهیه کوکاکولا را تغییر داد و برای آسان‌تر کردن کار به جای لیوان و بشکه، بطری‌های مخصوصی را برای این نوشیدنی سفارش داد که امروزه همه آن را می‌شناسند و در نهایت محصولش را در سراسر آمریکا توزیع کرد.

در سال ۱۸۹۶، ده سال بعد از تهیه نخستین ترکیب کوکاکولا آسا کندلر برای نخستین بار این نوشیدنی را به خارج از مرزهای آمریکا صادر کرد.

گسترش جغرافیایی

از زمانی که کوکاکولا قصد خود را برای شروع توزیع در میانمار در ژوئن 2012 اعلام کرد، کوکاکولا به طور رسمی در همه کشورهای جهان به جز کوبا و کره شمالی در دسترس بوده است. با این حال، گزارش شده است که در هر دو کشور به عنوان واردات خاکستری موجود است.

کوکاکولا محل بحث حقوقی و شرعی در خاورمیانه بوده است. در اوایل قرن بیستم، فتوایی در مصر ایجاد شد تا در مورد این سؤال که ” آیا مسلمانان مجاز به نوشیدن کوکاکولا و پپسی کولا هستند؟ ” بحث شود.

در فتوا آمده است: «از نظر مسلمانان حنفی، شافعی و غیره، قاعده در شرع مبنی بر حرام یا جواز خوردنی‌ها و نوشیدنی‌ها بر این فرض استوار است که چنین چیزهایی جایز است مگر اینکه ثابت شود که آنها بر اساس قرآن حرام است».

فقهای مسلمان تصریح کرده اند که مصرف آن جایز است، مگر اینکه قرآن مصرف محصول خاصی را به طور خاص منع کرده باشد. بند دیگری مورد بحث قرار گرفت که به موجب آن در صورتی که شخصی از شرایط یا مواد تشکیل دهنده کالای مورد نظر بی اطلاع باشد، همان قوانین اعمال می شود.

طراحی لوگو کوکاکولا

همانطور که گفته شد لوگو کوکاکولا، توسط حسابدار جان پمبرتون، ایجاد شد. سبک نوشتاری مورد استفاده، معروف به اسکریپت اسپنسری، در اواسط قرن نوزدهم توسعه یافت و شکل غالب دستخط رسمی در ایالات متحده، در آن دوره بود.

رابینسون همچنین نقش مهمی در تبلیغات اولیه کوکاکولا ایفا کرد. پیشنهادهای تبلیغاتی او به پمبرتون شامل دادن هزاران کوپن نوشیدنی رایگان و گچ کاری شهر آتلانتا با بنرهای تبلیغاتی و تابلوهای تراموا بود.

کوکاکولا در سال 1951 در مصر مورد بررسی قرار گرفت، زیرا یک تئوری توطئه وجود داشت مبنی بر اینکه لوگوی کوکاکولا، زمانی که در آینه منعکس می‌شود، به زبان عربی عبارت “No Muhammed no Mecca ” را نوشته است.

رقبا

محصول شاخص پپسی، رقیب اصلی شرکت کوکاکولا در صنعت نوشابه، معمولاً در فروش پس از کوکاکولا در رتبه دوم قرار دارد و در برخی بازارها فروش بیشتری از کوکاکولا دارد. RC Cola ، که اکنون متعلق به گروه Dr Pepper Snapple ، سومین تولیدکننده بزرگ نوشابه است، نیز به طور گسترده در دسترس است.

در سرتاسر جهان، بسیاری از برندهای محلی با کوکاکولا رقابت می کنند. در آمریکای جنوبی و مرکزی، کولا رئال که با نام بیگ کولا نیز شناخته می شود، رقیب فزاینده ای برای کوکاکولا است.

در اسکاتلند، تولید محلی Irn-Bru تا سال 2005 محبوب تر از کوکاکولا بود. در هند، کوکاکولا پس از پپسی کولا و نوشیدنی محلی Thums Up در رتبه سوم قرار گرفت. شرکت کوکاکولا، Thums Up را در سال 1993 خریداری کرد. از سال 2004، کوکاکولا 60.9 درصد از سهم بازار هند را در اختیار داشت.

در ایران هم شرکت زم‌ زم که در خیابان آزادی قرار دارد رقیب اصلی کوکاکولا شناخته می‌شود.